Meezingen of niet?
De zomer komt er aan en dus komen ook de grote sportevenementen dichtbij. Mooi altijd als er Europese of Wereldkampioenschappen van het een of ander gehouden worden en Oranje er aan deel neemt. Nou, het is bijna zover want het Nederlands vrouwen voetbalelftal zal binnenkort afreizen naar Canada om daar mee te doen aan het WK. Bovendien komen er nog dit jaar de nodige wedstrijden van het mannen voetbalelftal dat zich wil kwalificeren voor het EK. Iets verder is volgend jaar Rio de Janeiro waar de Olympische
Spelen worden gehouden.
Beste sportweddenschappen acties 2024:
Waarom schrijf ik dit? Omdat dit een paar voorbeelden zijn van sportgebeurtenissen waar hopelijk Nederland een echte rol kan spelen en waar bij een eventuele huldiging ons volkslied zal worden gehoord en nog beter: kan worden meegezongen. Maar over dat laatste bestaan nogal wat zorgen.
Kunnen we het Wilhelmus nog wel meezingen?
Het ‘Wilhelmus’ dateert uit zo ongeveer 1570 en het wordt vaak het oudste volkslied van de wereld genoemd. Toch is daar wel iets op af te dingen. Waarschijnlijk is ons volkslied geschreven door de secretaris van Willem van Oranje en het wordt gezongen op de melodie van een oud Frans soldatenlied. Er zijn talloze meningen over het ontstaan en over de bedoeling van de tekst maar zeker is dat het is geschreven is als een eerbetoon, een ode, aan Willem van Oranje.
Officieel volkslied.
Het is dus met zekerheid een heel oud lied, maar pas in 1932 werd het Wilhelmus het officiële volkslied. Op 10 mei van dat jaar nam de Ministerraad het besluit dat het ‘Wilhelmus van Nas
souwe’ bij officiële gelegenheden zou worden gespeeld en liefst gezongen. En dat gebeurt dus ook. Toch bestaat er volgens ingewijden niet een soort overzicht of lijst van gelegenheden waarbij het volkslied wel of niet gespeeld mag of moet worden. Maar ja, we weten het: Koningsdag, bevrijdingsdag en u kunt er waarschijnlijk nog wel een paar opnoemen. En ook op televisie mag de omroep van dienst de avond besluiten met het volkslied zodat de televisiekijker met een gerust hart kan gan slapen.
Voor ons als sportliefhebber is natuurlijk van belang dat het Wilhelmus gespeeld en liefst meegezongen wordt bij internationale sportwedstrijden tussen twee teams. Bij toernooien waar sporters individueel aan deelnemen ligt dat iets genuanceerder; we horen dan alleen het volkslied van de winnaar bij de huldiging.
En natuurlijk kan het ook wel eens fout gaan.
Oud-schaatser Falko Zandstra herinnert zich vast nog zijn eerste grote wedstrijd bij de senioren. Volgens mij was het in 1992 dat hij meedeed aan de EK in zijn ‘eigen’ Thialf in Heerenveen. Geweldig dat hij als’thuisrijder’ direkt Europees kampioen werd en voor hem onvergetelijk maar absoluut fout was dat bij de huldigingsceremonie eerst het Friese volkslied werd gespeeld (en natuurlijk gezongen) en daarna pas het Wilhelmus. Het verhaal gaat dat de organisatie dusdanig op de vingers werd getikt dat dit daarna nooit meer is gebeurd.
Als u veel sport kijkt op tv dan weet u natuurlijk ook dat af en toe het verkeerde volkslied ten gehore wordt gebracht. Zo klonk in hetzelfde Thialf niet het juiste Russische volkslied voor Denis Joeskov.
Huldigingen.
Maar toch; om die huldiging is het ons natuurlijk te doen. Denk maar weer eens even aan Thialf waar onze schaatskampioenen na het halen van de zoveelste titel op het podium een traantje wegpinken terwijl de in het oranje geklede tribunes uit volle borst meezingen. Hoewel. Uit volle borst? Hetzelfde geldt voor de voetbalwedstrijden van bijvoorbeeld ons eigen Oranje. Als voor aanvang van de wedstrijd het Wilhelmus klinkt en de televisiecamera langs de gezichten van de sporters glijdt, zien we sommigen meezingen, sommigen niet. En van de tribunes horen we dat er aarzelend meegezongen wordt. Is dat onverschilligheid? Schaamte? Of kennen veel mensen hun eigen volkslied niet?
Als dat zo is dan zou het vast ook wel een klein beetje passen in het idee dat we niet zo heel erg chauvinistisch zijn in Nederland. Voor ons is sport leuk maar niet een zaak van nationaal belang. Vergelijk dat maar eens met bijvoorbeeld Amerika. Als Amerikanen hun volkslied horen springen ze al overeind en zingt men met overgave en met de hand op het hart mee.
Vinden wij dat overdreven?
Nationalistisch zijn we alleen als we in het buitenland zijn. Toch hoop ik dat we ons eigen Wilhelmus weer veel zullen horen. Of we nou meezingen of niet. Ik beloof u niet dat ík zal meezingen maar ik ben wel van de ouderwetse generatie die hoopt dat op de tribunes in elk geval respect wordt getoond voor het volkslied; voor dat van onszelf en zeker ook voor dat van een tegenstander. Mocht u toch van plan zijn om thuis of op een tribune het Wilhelmus mee te zingen?
Hier komt’ie (in elk geval het eerste couplet):
Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij, onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.
Bij Nederland-Italië in 2013 ging dat zo:
