Olympisch vuur brandt niet in Rio.

Vormt zika-virus een bedreiging?

De Olympische vlam brandt. Die werd half april ontstoken tijdens een ceremonie in het oude Griekse dorp Olympia. Bij die traditionele gebeurtenis gaf de Griekse turner Eleftherios Petrounias de brandende toorts over aan de Braziliaanse oud-volleybaltopper Giovane Gávio. Heel bijzonder is het dat de vlam op zijn reis naar Rio de Janeiro af en toe een stuk gedragen werd door vluchtelingen uit een kamp in Athene. Op 3 mei kwam het vuur aan in Brazilië en hij is nu bezig aan een soort van rondreis door het Zuid-Amerikaanse land. Waarbij meer dan 12.000 fakkeldragers het ‘heilige’ vuur moeten laten zien aan de Braziliaanse bevolking. Als de Spelen dan op 5 augustus ceremonieel van start gaan, met ongetwijfeld een hevig spektakel, komt de vlam aan in het Maracanã stadion.

Crisis in Brazilië.

Je kunt dus stellen dat de Olympische vlam brandt. Maar of het Olympische vuur ook al brandt in de harten van de Brazilianen. Het land is op dit moment bepaald niet bezig met de Olympische Spelen. De economische crisis trekt diepe sporen door het hele land. Buiten de grote steden is de armoede steeds duidelijker te zien. En in die grote steden zelf worden de protesten tegen het beleid van de regering steeds hoorbaarder. Bovendien is de criminaliteit steeds omvangrijker en de corruptie, komt steeds duidelijker aan de oppervlakte. President Roussef ondervindt dat aan den lijve. Het is nog maar de vraag of zij de opening van de Spelen in augustus als presidente zal bijwonen. Tegen haar loopt een afzettingsprocedure die het land ook al ernstig verdeelt. Nee; ik durf te beweren dat het Olympische vuur nog niet echt brandt in Brazilië.

Toch denkt NOC*NSF baas Maurits Hendriks dat de deelnemers aan de Spelen er niet veel van zullen merken. De ras optimist denkt waarschijnlijk dat de sporters wel binnen de muren van het Olympisch dorp zullen blijven of wellicht de politiek niet volgen. Misschien is dat zo, maar voor veel journalisten en commentatoren is het nog lang niet zeker of er in augustus wel of niet iets te merken zal zijn van de economische en politieke onrust. Maar je kunt natuurlijk altijd je ogen er voor sluiten en blijven beweren dat sport en politiek niets met elkaar te maken hebben.

Zika.

Of dat zo is laat ik in het midden, maar zeker is wel dat er een link is tussen sport en gezondheid. En dan bedoel ik dat niet in de gebruikelijke zin dat je aan sport moet doen om gezond te blijven. In dit specifieke geval gaat het om een bijzondere bedreiging waaraan de sporters in Rio tijdens de Spelen misschien blootgesteld zullen worden. Het zika-virus, waar ik eerder al over schreef, en de enorme vervuiling van het water waarin bijvoorbeeld de Olympische zeilers hun wedstrijden moeten afwerken,  lijken me toch wel zaken om niet helemaal gerust over te zijn. Met name het zika-virus is me te vaak in het nieuws.

Waarschuwing WHO

Begin deze maand waarschuwden de Wereldgezondheidsorganisatie WHO en de Pan-Amerikaanse gezondheidsorganisatie PAHO de deelnemers en de bezoekers nog eens uitdrukkelijk. Extra voorzichtigheid is geboden. Er wordt via de websites van deze organisaties actief gewaarschuwd en geïnformeerd over de stand van zaken en de risico’s van het virus. Onder normale omstandigheden zorgt een steek van de betreffende mug voor een soort van griep, maar met name voor zwangere vrouwen zijn de risico’s veel groter. De atleten en de bezoekers krijgen de gebruikelijke tips, die je natuurlijk zelf wel kunt verzinnen. Maar zeker nadat onlangs bleek dat het virus wellicht ook seksueel overdraagbaar is wordt iedereen toch wat voorzichtiger.

IOC is niet ongerust.

De eerste afmeldingen zijn er al. De 32-jarige Australische golfer Marc Leishman is bezorgd om de gezondheid van zijn vrouw. Deze liep een jaar geleden een levensbedreigende infectie op waardoor haar immuunsysteem dermate verzwakt is dat hijzelf niet het risico wil lopen om een virus mee naar huis te nemen.

Natuurlijk horen of lezen we maar mondjesmaat van deze zaken. De politieke ellende en de economische crisis in Brazilië bepalen (terecht) het nieuws. Maar ik verzeker u dat in kringen van de gezondheidsorganisaties men de vinger strak aan de pols heeft. Moeten we wel of niet waarschuwen? In welk stadium gaan we verder dan alleen waarschuwen? U zult niet verbaasd zijn dat het IOC (Internationaal Olympisch Comité) geen reden ziet voor al te grote ongerustheid. Sterker nog: medisch directeur Richard Budgett van het IOC wijst er nadrukkelijk op dat de WHO alleen nog maar waarschuwt en en de handel met en het reizen naar Brazilië nog niet afraadt.

Verplaatsen of uitstellen

Budgett werd furieus toen professor Amir Attaran een pleidooi hield voor het uitstellen of verplaatsen van de Spelen. De wetenschapper van de Harvard universiteit vindt de kans op wereldwijde verspreiding eigenlijk veel te groot. Als de Spelen met al die atleten en zeker met al die toeschouwers en toeristen in augustus worden gehouden in Rio. Volgens Attaran is één besmette reiziger voldoende om het virus mee te nemen naar andere landen en werelddelen. De Harvard-man vindt het risico te groot. Maar het IOC wil voorlopig niet van dit soort overdenkingen weten. Blijft dat zo?