De 20e Olympische spelen werden gehouden in München, het zouden de “Vrolijke spelen” moeten worden, om de herinneringen aan de spelen van 1936 in Berlijn te doen vergeten, maar het eindigde in een drama.
Toewijzing aan München
Beste sportweddenschappen acties 2024:
De Olympische Spelen van 1972 werden toegewezen aan München in het toenmalige West-Duitsland, de keuze was op München gevallen voor de concurrerende steden Detroit, Madrid en Montreal, die overigens de spelen van 1976 kreeg toegewezen. Alles was in het werk gesteld om er de beste Spelen ooit van te maken. Het moest een prestatie van formaat worden van Duitsland wat herrezen was na de Tweede Wereldoorlog, geld was er genoeg, er was een budget beschikbaar van 172 miljoen Duitse Mark. Het voormalige vliegveld Oberwiesenwald, waar in de oorlog nog Edouard Daladier en Neville Chamberlain nog geland waren om met Adolf Hitler te onderhandelen, werd gesloopt en op die plek verscheen een compleet nieuw sportpark. Het tegenwoordige Olympiapark omvatte een Olympisch Stadion, Olympische zwemhal en de Olympiahalle.
Vrolijke Spelen
Aan deze Olympische Spelen deden 121 landen mee met in totaal 7.123 deelnemers. De officiële opening van de spelen werd op 26 augustus verricht door de President van Duitsland Gustav Heinemann. Nederland was naar München afgereisd met een ploeg van 120 atleten, die ook klaar waren om er goede, sportieve en vrolijke Spelen van de maken. Maar wat groots werd aangekondigd al zou het de “Vrolijke Spelen” worden werd op 5 september bruut verstoord.
Palestijnse terroristen
Op 5 september drongen acht Palestijnse terroristen van de Zwarte September organisatie het appartement van de Israëlische Olympische ploeg aan de Connolystrasse 31 in het Olympische Dorp binnen. De sporters waren net teruggekeerd van een avond in het theater. Bij het binnen dringen werden al twee leden van de Olympische ploeg gedood. Onderhandelingen braken aan, de terroristen eisten de vrijlating van een groot aantal Palestijnse gevangen en ook politieke gevangen. Ook werd de vrijlating van twee leden van de Rote Armee Fraktion, Ulrike Meinhof en Andreas Baader geëist. Op het vliegveld Furstenfeldbruck moest een vliegtuig klaarstaan om hen te vervoeren naar Cairo. De gijzelnemers namen de gijzelaars mee eerst per bus en later per helikopter naar de luchthaven. De Duitse politie was destijds niet uitgerust met een anti-terreur eenheid en goed getrainde scherpschutters.
Cruciale fouten
Er zijn ook een paar cruciale fouten gemaakt, onderweg naar het vliegveld kwamen de autoriteiten er pas achter dat het ging om acht in plaats van vijf terroristen, dit werd echter niet doorgegeven aan de politie eenheden op het vliegveld. De agenten op het vliegveld beschikten niet over de juiste wapens en hadden onvoldoende scherpschutters capaciteiten. Bij aankomst op de luchthaven heeft de leider van de rebellen het klaarstaande vliegtuig gecontroleerd en zag dat er geen piloten waren en dat het een valstrik was, de leider liep terug naar de helikopters en het vuur werd geopend door de politie. Er volgde een vuurgevecht, waarbij de terroristen handgranaten in de helikopters met de sportlieden gooiden die daarbij allemaal om het leven kwamen. Vijf van de acht terroristen werden ook doodgeschoten.
De Duitse autoriteiten gingen daarna nog gruwelijk in de fout omdat de Duitse minister van binnenlandse zaken Hans-Dietrich Genscher verkondigde dat alle gijzelaars de gijzeling hadden overleefd. Het Internationale Olympische Comité kwam daarna met de harde feiten.
Atleten naar huis
Hoe moest het nu verder met de Spelen, veel atleten keerden huiswaarts waaronder ook enkele Nederlandse sporters. De Spelen werden een dag stilgelegd en er kwam een herdenkingsdienst in het Olympisch Stadion. IOC voorzitter Avery Brundage maakte aan alle onzekerheid een eind en gaf aan dat de Spelen verder gingen “The games must go on”. Drie overgebleven gijzelnemers werden opgesloten in de gevangenis maar later weer vrijgelaten onder druk van een kaping van een Lufthansa vliegtuig. In Libië werden de gijzelnemers als helden ontvangen. De Israëlische geheime dienst de Mossad zou later twee van de drie alsnog liquideren. Eén van de gijzelaars is nog in leven en leeft ondergedoken ergens in Afrika.
Voor de omgekomen Israëlische atleten is een herdenkingssteen onthuld de omgekomen atleten waren:
Yossef Gutfreund
David Berger
Mark Slavin
Yacov Springer
Ze’ev Friedman
Amitzur Shapira
Eliezer Halfin
Mosje Weinberger
Yossef Romano
Kehat Shorr
Andre Spitzer
Voortzetting Spelen
De 20e Olympische spelen gingen dus door, veel sporters waren naar huis, maar sommigen bleven en wilden hun jarenlange training voor deze Spelen toch graag testen. Voor de sporters die bleven was er vaak kritiek, zo ook voor de Nederlandse judoka Wim Ruska die toch tweemaal goud won, maar in Nederland nooit de waardering daarvoor kreeg, men vond dat ook hij naar huis had moeten gaan. Nederland sloot de olympische Spelen af met drie gouden één zilveren en één bronzen medaille.
Steven Spielberg
Over het drama van München is natuurlijk nog veel gesproken. Steven Spielberg heeft over de gijzeling en de vergeldingsacties een speelfilm gemaakt “Munich”. De vrouw van de omgekomen atleet Andre Spitzer Ankie Spitzer, een vrouw van Nederlandse komaf, heeft jarenlang actie gevoerd om een schadevergoeding te krijgen van de Duitse autoriteiten. Uiteindelijk in 2004 is er een akkoord bereikt tussen de Duitse regering en de nabestaande van de omgekomen atleten. Ook heeft ze jarenlang actie gevoerd voor een officiële herdenking van de gebeurtenissen in München. Die is er uiteindelijk ook gekomen in 2016 voor de Olympische spelen in Rio de Janeiro.
Wat dus vrolijke spelen moesten worden werd dus een enorm drama in München 1972. Veel is daardoor veranderd alles is tegenwoordig top beveiligd. Heden ten dage leven we ook in een wereld vol van terreur en aanslagen, laten we hopen dat er nooit meer een München 1972 komt.
“ The games must go on”
