The Greatest is niet meer.

Drievoudig wereldkampioen overlijdt op 74-jarige leeftijd.

Als kind mocht je er niet voor opblijven. Maar midden in de nacht werd je dan door je vader uit bed gehaald. “The Greatest” leverde weer eens een legendarisch boksgevecht en die partijen tegen bijvoorbeeld Joe Frazier werden zelfs hier live uitgezonden. Muhammad Ali is de enige bokser die drie keer wereldkampioen was bij de zwaargewichten. Maar hij is niet meer. Na David Bowie, Johan Cruijff en Prince nemen we in korte tijd al wéér afscheid van een icoon. Kort geleden werd Ali opgenomen in het ziekenhuis in zijn woonplaats Phoenix. Familieleden probeerden aanvankelijk nog iedereen gerust te stellen maar van mensen die er dichtbij staan kwam het verhaal dat het helemaal niet goed ging. Persbureau AP kwam te weten dat de bokslegende ademhalingsproblemen had. Die zouden moeilijk te behandelen zijn geweest omdat de man zoals bekend ook leed aan de ziekte van Parkinson. En zoals altijd als het om Ali ging explodeerde Twitter zo ongeveer. Onder meer een andere boksgrootheid, Sugar Ray Leonard wenste hem beterschap. Maar het mocht niet zo zijn. Zaterdagochtend 4 juni overleed de man die geboren werd als Cassius Clay op 74-jarige leeftijd.

Fietsendiefstal.

Cassius Clay werd op 17 januari 1942 geboren in Louisville in Kentucky. Hij werd thuis christelijk opgevoed en ging wekelijks naar de kerk. Op zijn twaalfde ging hij op advies van politieman Joe Martin naar een boksschool. De agent kwam op dat idee na een woede uitbarsting van de jonge Cassius nadat zijn fiets was gestolen. De man vond dat de jongen met zijn boosheid en agressie moest leren omgaan. Je zou kunnen zeggen dat door een fietsendiefstal de legende werd geboren.

De Spelen in Rome

In 1960 mocht hij als amateur naar de Olympische Spelen in Rome. Hij won daar zijn eerste hoofdprijs, de gouden medaille. Maar thuis in Amerika werd er dan wel voor hem geapplaudisseerd, hij werd als zwarte toch ook nog steeds gediscrimineerd. Hij gooide uit frustratie zijn gouden plak in de Ohio rivier; ongeveer op de plek waar sinds 2005 het Muhammad Ali Center staat. Dat is een museum maar ook een soort missiepost voor verdraagzaamheid.

Rumble in the Jungle.

Hij werd in datzelfde jaar 1960 nog professioneel bokser. Dat kon nota bene door de steun die hij kreeg van een groepje blanke ondernemers in Louisville die wel brood zagen in de jonge Clay. Ook in dat jaar, omdat hij achttien werd, werd hij dienstplichtig. In 1964 bekeerde hij zich en werd moslim. Toen hij twee jaar later daadwerkelijk werd opgeroepen om in de Vietnamoorlog te gaan vechten weigerde hij dat: “de Vietcong heeft mij nooit iets misdaan, ze hebben mij nooit ‘neger’ genoemd”! Hij beschouwde zichzelf als een soort diplomaat van de Islam en hij vond dat hij daarom niet ten oorlog kon trekken. De verontwaardiging was groot in Amerika. Hij werd geschorst en men nam hem zijn wereldtitel af. Vijf jaar gevangenis en 10.000 dollar boete. Hij ging in beroep en werd in 1970 vrijgesproken. Maar hij was zijn titel en zijn bokslicentie kwijt.

Drie jaar niet boksen

Drie jaar zou hij niet vechten tot hij in 1971 een come-back maakte. Joe frazier versloeg hem in ‘The Fight of the Century” in de Madison Square Garden en hiermee verloor Ali zijn eerste wedstrijd als beroepsbokser. Toen hij in datzelfde Madison Square Garden in 1974 revanche had genomen op Frazier mocht hij wereldkampioen George Foreman uitdagen. Ik schreef eerder al eens over dat gevecht dat plaatsvond in Kinshasa in Zaïre, het huidige Congo. Deze historische bokswedstrijd staat nog altijd bekend als het waarschijnlijk meest spectaculaire duel uit niet alleen de boksgeschiedenis, maar volgens velen uit de hele sporthistorie.

Stand by Me.

Ondertussen was Muhammad Ali uitgegroeid tot een internationale sportheld. Maar in Amerika kende die populariteit twee gezichten. Hij was geliefd als de sportman die voor zijn land zoveel prijzen won, maar hij werd nog altijd gehaat als dienstweigeraar. Toch was Ali buiten het boksen om een man die zich inzette voor verdraagzaamheid en vrede. Ook weet bijna niemand dat hij een geweldige liefde voor muziek had. Tijdens zijn bezoek aan Kinshasa bijvoorbeeld zorgde hij er voor dat er rondom het gevecht een enorm muziekspektakel werd georganiseerd waar iedereen van ‘love and peace’ kon genieten. Zijn bijnamen “The Greatest” en “The King” waren dan wel van hemzelf afkomstig, de hele wereld en zeker de bokswereld kon zich in die titels vinden. Hij domineerde jarenlang het nieuws binnen en buiten de ring.

Parkinson.

In 1981 stopte hij met boksen en bleek hij aan de ziekte van Parkinson te lijden. De ziekte die hem uiteindelijk op 4 juni j.l. fataal werd. Maar ook na zijn boksleven bleef hij de geliefde sportheld. Nog steeds op mijn netvlies staat de openingsceremonie van de Olympische Spelen in 1996 in Atlanta. Het Olympisch vuur werd ontstoken door Muhammad Ali. Trillend en beverig maar trefzeker en vastberaden zoals iedereen hem kende. Wat een ‘come-back’ vond ik dat. Onvergetelijk. Kijk maar:

https://youtu.be/tPmZnwnSqAI

Muhammad Ali Center.

Niet alleen die sportmomenten waarmee mijn generatie opgroeide, maar ook zijn activisme en menslievendheid zullen in de herinnering blijven. Zijn inspirerende persoonlijkheid en zijn inzet voor vrede en verdraagzaamheid zullen waarschijnlijk nog lang voortleven. Niet alleen in het Muhammad Ali Center in zijn geboorteplaats. Een centrum met een boodschap; die van Muhammad Ali. Het complex van zo’n 80 miljoen dollar is een soort museum met daarin niet alleen maar de films en foto’s uit zijn turbulente bokscarrière. Je hoort ook zijn stem. Die van de luidruchtige Cassius Clay. Maar ook die van de bekeerde moslim Muhammad Ali die niet naar Vietnam wilde en zijn bokstitels kwijtraakte. Die later door de Verenigde Naties werd benoemd tot ‘Boodschapper van de Vrede’! Speciaal voor kinderen (en daar was Ali stapeldol op) zijn er de klaslokalen en een collegezaal waar de jeugd kan kennismaken met zijn waarden: respect, vertrouwen, toewijding en ga zo maar door.

Muur van Hoop en Dromen

Bijzonder indrukwekkend is de ‘Muur van Hoop en Dromen’, meer dan 5000 tegels in een wand met daarop tekeningen van kinderen uit meer dan 140 landen. Wat bijzonder dat de man die in zijn boksleven met iedereen de vloer aanveegde toch de geschiedenis in zal gaan als boodschapper voor een betere wereld. Niet alleen de bokswereld is in rouw. Ik neem nog één keer mijn hoed af en maak een diepe buiging.