Europese clubs hebben jaren goede spelers voortgebracht. Tegenwoordig worden de Nederlandse topclubs als Feijenoord, PSV en Ajax Europees vooral gezien als opleidingsclub. De Nederlandse toppers zijn zelfs voor deze clubs niet te behouden. Vroeger waren het vaak de Scandinavische clubs die als kweekvijver dienden voor de Nederlandse competitie. Veel goede voetballers als Sören Lerby, Frank Arnesen, Ralf Edström en een Ove Kindvall bij Feijenoord kwamen naar ons land. Talenten waar we op de Nederlandse velden van hebben genoten. Bij Ajax kwam in 1992 een Fin binnen, Jari Litmanen hij werd een grootheid bij Ajax. Laten we eens kijken hoe zijn carrière eruit zag.
Wie was eigenlijk Jari Litmanen
Beste sportweddenschappen acties 2024:
Jari Olavi Litmanen werd in Lahti geboren en was een Finse profvoetballer, die bij Ajax zijn grote doorbraak beleefde. Nog steeds geldt hij als de beste Finse voetballer ooit. Je kon hem inzetten als middenvelder maar ook als schaduwspits. Op beide posities speelde hij bij diverse club en in het Finse Nationale elftal, waar hij trouwens ook recordhouder is. Hij speelde voor Finland 137 wedstrijden en scoorde daarin 32 doelpunten. Bij Ajax haalde hij zijn grootste successen uit zijn loopbaan. Met Ajax werd hij vier keer kampioen en drie keer werd de beker gewonnen. Internationaal succes had hij ook bij de Amsterdammers, de Champions League, de Europese Supercup en de Wereldbeker werd gewonnen. Na zijn Ajax periode voetbalde hij bij een aantal andere clubs. Door blessures aan rug, knieën en enkels kon hij eigenlijk nergens meer een vaste basisplaats veroveren.
Hoe het allemaal begon
Jari kwam uit een echte sportfamilie, in zijn jeugd deed hij aan ijshockey en voetballen. In beide sporten bleek hij over buitengewone talenten te beschikken. Zijn beide ouders voetbalden bij FC Lahti en met name zijn vader stuurde hem richting het voetbal. Litmanen begon bij Reipas waar hij uitkwam voor alle jeugdelftallen. Al op zestienjarige leeftijd maakte hij de sprong naar het eerste elftal, negen keer mocht hij invallen dat seizoen. In het tweede seizoen ging het nog beter en speelde hij 28 wedstrijden. In dat jaar werd hij ook uitgeroepen tot Fins talent van het jaar. Nadat hij in 1990 Fins Voetballer van het Jaar was geworden maakte hij de overstap naar HJK Helsinki. Daar kende hij een topseizoen, scoorde 17 keer in 27 wedstrijden. Dat leverde hem niet alleen de titel Voetballer van het Jaar op, maar ook een transfer. Hij vertrok naar Mypa 47 uit Anjalankoski.
Vertrek naar het buitenland
De voetbalkenners zagen in hem het grootste talent van Finland, eigenlijk te goed voor de Finse competitie. Om nog een betere voetballer te worden wist hij dat hij Finland moest verlaten. Hij bood zich aan bij verschillende clubs om daar een stage af te werken. Daarvoor reisde hij een groot deel van Europa af. Zijn stagetour bracht hem in Zweden bij IFK Göteborg en Malmö FF, in Nederland bij het Eindhovense PSV, in Engeland bij Leeds United, in Zwitserland bij Neuchatel Xamax. Hij kwam ook nog in België terecht bij Racing Genk en Germinal Beerschot en zelfs in Spanje bij Barcelona. Maar nergens zagen ze het zitten in de jonge Fin. Een tweede stagereis bracht hem bij Ajax in Amsterdam. Tonnie Pronk had hem gescout bij de finale van de Finse beker. Louis van Gaal was trainer bij Ajax en hij zag het wel zitten in de Finse middenvelder.
Ajax periode
Jari werd in eerste instantie gehuurd door de Amsterdammers. Op het trainingskamp was assistent trainer Gerard van der Lem en hersteltrainer Bobby Harms nog niet gecharmeerd van de Finse huurling. Maar scout Tonnie Pronk wist ze te overtuigen en Jari mocht blijven. Vlak daarna won Ajax een oefenduel tegen FC Den Bosch met 8-1. Jari Litmanen scoorde vier keer en gaf vier assist, Van der Lem en Harms waren overtuigd. Op 23 augustus 1992 maakte hij zijn debuut in de Nederlandse competitie, als wisselspeler voor Dennis Bergkamp. In dat seizoen kwam hij tot 12 optredens in het eerste elftal van Ajax. Maar hij had voldoende indruk gemaakt dat Ajax hem voor één miljoen gulden overnam. Dennis Bergkamp vertrok voor veel geld naar Italië en Litmanen nam zijn plek in het basiselftal in. In zijn eerste echte seizoen scoorde hij maar liefst 26 doelpunten in 30 duels, en dat als middenvelder.
Vaste Ajax speler
Het eerste seizoen 1993-1994 bij Ajax werd dus direct een groot succes. Het werd met die 26 goals topscorer en werd uitgeroepen tot Speler van het Jaar. Ajax werd kampioen en plaatste zich voor het eerst voor de Champions League. Maar zijn echte doorbraak kwam in het seizoen 1993-1994, met name door zijn prestaties in de Champions League. Ajax was ingedeeld met AC Milan, Austria Salzburg en AEK Athene en plaatste zich als groepswinnaar voor de volgende ronde. Daar moest het aantreden tegen Hajduk Split. In Split bleef het 0-0 en in Amsterdam werd het 3-0 mede door een doelpunten van Kanu en Frank de Boer. In de halve finale was Bayern München de tegenstander. De eerste wedstrijd in München bleef het 0-0 en in Amsterdam werd het 5-2 mede door twee goals van Litmanen. Ook de finale tegen wederom AC Milan werd door een treffer van Patrick Kluivert gewonnen.
Succes bij Ajax
Ajax had dus de Champions League gewonnen en werd ook landskampioen zonder ook maar één nederlaag, een record. Maar het seizoen had voor Litmanen ook wat lichamelijke klachten opgeleverd, met name de enkels waren voor hem het probleem. Door zijn fysieke klachten werkte hij veel onder hersteltrainer Bobby Harms. Door de successen was er veel belangstelling voor Litmanen onder andere uit Italië, maar hij gaf aan geen haast te hebben om te vertrekken. Het volgende seizoen leverde weer een paar prijzen op, de Europese Supercup en de Wereldbeker werd gewonnen. Hij werd ook opnieuw kampioen met Ajax en weer werd de finale van de Champion League gehaald. De finale werd via strafschoppen verloren van Juventus. Ook nu vertrokken er veel spelers naar het buitenland en de sectie van Ajax werd er niet beter op. Ajax eindigde het volgende seizoen slecht als vierde.
Vertrek naar Barcelona
In 1999 nam hij na 212 officiële duels en 119 doelpunten afscheid van de Amsterdamse club en vertrok naar FC Barcelona. Daar werd hij weer herenigd met Louis van Gaal, Patrick Kluivert, Michael Reiziger en Frank en Ronald de Boer. Negen jaar na zijn proefstage kwam hij uiteindelijk toch bij de Catalaanse grootmacht terecht. Maar bij Barcelona kwam hij mede door regelmatig blessureleed niet veel aan spelen toe. In Spanje werd hij al snel “de man van glas” genoemd. In het tweede seizoen was hij wel weer fit maar kreeg hij geen basisplaats van de nieuwe trainer Llorenc Serra Ferrer. Ook van de andere Nederlandse maakte Ferrer bijna geen gebruik meer. Litmanen mocht van de leiding van de club vertrekken en werd op de transferlijst gezet. Al direct was er veel belangstelling met name uit Engeland. Liverpool toonde concrete interesse en nam de Fin transfervrij over in januari 2001.
Droomclub Liverpool
Al vanaf zijn jeugd was Jari Litmanen fan van Liverpool, en hij had altijd gezegd graag bij die club te willen spelen. Toen hij bij de club uit Liverpool een contract voor 2,5 jaar tekende kwam een droom uit. Litmanen ging spelen met rugnummer 37 dat was om verschillende redenen. Hij wilde graag een zeven in zijn rugnummer 3+7 is 10 het rugnummer wat hij bij Ajax, Barcelona en het Finse elftal had. Ook clubiconen als Kevin Keegan en Kenny Dalglish hadden met zeven gespeeld. Trainer Gerard Houllier toonde zich zeer ingenomen met de nieuwe aanwinst. Bij Liverpool trof hij ook Sami Hyypia die een goede vriend en collega Fins international was. In Engeland bleef hem ook het blessureleed niet bespaard. In anderhalf jaar tijd kwam hij maar tot 26 wedstrijden en er was veel concurrentie met Michael Owen, Emile Heskey en Milan Baros.
Terug naar Ajax
Jari Litmanen was doodongelukkig bij de club van zijn dromen en wilde graag weg. Liverpool bood Litmanen aan om de club transfervrij te verlaten. Ajax toonde interesse en de deal was snel gemaakt. Ronald Koeman was de Ajax trainer die eerder belangstelling in Litmanen toonde maar toen was de tijd nog niet rijp. Koeman zag in hem de juiste leermeester voor talenten als Steven Pienaar, Wesley Sneijder en Rafael van der Vaart. De Fin bleek nog steeds erg populair bij de Amsterdamse fans. Maar weer was er vaak langdurig blessureleed, aan de hamstrings en de achillespees. In 2004 nam het bestuur van Ajax het besluit om het contract van Jari niet te verlengen, mede ingegeven door de vele blessures. Hij besloot terug te gaan naar Finland en FC Lahti werd zijn nieuwe club. Hij droeg uiteindelijk 252 keer het Ajax shirt en scoorde daarin 132 maal.
Een vervolg met veel clubs
In de periode na Ajax speelde hij voor nog eens voor vijf andere clubs. Hij ging naar FC Lahti. Deze club was ontstaan uit de fusie tussen Jari’s oude club FC Lahti en Kuusysi Lahti. Hij kwam in zijn eerste seizoen maar tot elf duels, want weer waren er blessures. Het contract werd niet verlengd. Zijn nieuwe club werd het Duits Hansa Rostock waar hij een contract voor anderhalf jaar tekende. Maar Litmanen kon Rostock niet behoeden voor degradatie, en het contract werd ontbonden. In Malmö FF vond hij op 34-jarige leeftijd toch weer een nieuwe club. Daar bleef hij ondanks veel blessures tot en met 2007. Hij liet zijn contract bij Malmö FF ontbinden, hij speelde er maar 10 wedstrijden. Op 31 januari 2008 tekende hij een contract voor een half jaar bij Fulham. Maar Fulham werd geen succes, blessures stonden een debuut in de weg.
Afsluiting carrière
Op 37-jarige leeftijd dacht hij nog niet aan stoppen, hij tekende een nieuw contract bij FC Lahti. De afspraak was dat hij niet alles zou spelen maar naar eigen goeddunken. Hij kwam toch nog tot 40 wedstrijden en 10 treffers. Op 20 april 2011 werd bekend gemaakt dat Litmanen terugkeerde bij HJK Helsinki. De club waar hij 20 jaar gelden ook onder contract had gestaan. Hij speelde daar 18 wedstrijden en maakte 1 doelpunt. Hij besloot daar zijn loopbaan als oudste Finse speler ooit. Jari Litmanen speelde in totaal 586 wedstrijden inclusief de interlands en maakte daarin 205 doelpunten. Het is natuurlijk jammer dat heel veel pech en blessure leed hem veel wedstrijden heeft gekost. Na zijn eerste periode bij Ajax is hij nooit echt weer helemaal op dat niveau gekomen. Maar Jari Litmanen blijft één van de grootste spelers ooit.
Jari Litmanen privé
De in Lahti geboren voetballer liet nooit veel los over zijn privéleven. Hij heeft een relatie met het Estse model Ly Jürgeson, en ze hebben samen twee kinderen. Er is ooit een boek over hem uitgekomen, alles op privé gebied werd door hem geschrapt. Het boek mocht alleen over Jari als voetballer gaan. In zijn geboorteplaats Lahti staat een standbeeld van Litmanen.
Weetjes over Jari Litmanen
• Hij had meerdere bijnamen: De man van glas, Litti, Kuningas (koning) en Diego
• Negen keer was hij voetballer van het jaar in Finland
• In 1993 was hij in Nederland voetballer van het jaar
• Hij speelde altijd op dezelfde Adidas schoenen, hij kocht op een gegeven moment tientallen paren om er p voorbereid te zijn dat ze uit de collectie gingen.
• In zijn hele carrière kreeg hij één keer de rode kaart
• Hij werd in 2012 verkozen tot beste buitenlandse Ajaxied, hij kreeg 69% van de stemmen veel meer dan Zlatan Ibrahimovic en Luis Suarez.
• Het standbeeld in Lahti werd op 10 oktober 2010 (10-10-10) onthuld
